Podczas prac nad konstrukcją drogi ekspresowej S1, łączącej Dankowice z Oświęcimiem, natknięto się na unikalne artefakty archeologiczne. W miejscowości Jawiszowice, pracownicy budowy odkryli dowody osadnictwa pochodzące sprzed 7 do 10 tysięcy lat.
Jak podaje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, na jednym z dwóch stanowisk archeologicznych znaleziono relikty kultury łużyckiej. Historia tej kultury jest związana z epoką brązu i wczesną epoką żelaza, to jest lata 1100-400 p.n.e.
Na tym stanowisku odkryto osiem obiektów archeologicznych zakopanych w ziemi. Sześć z nich to jamy zasobowe, które były pierwotnie używane jako piwnice. Pozostałe dwa to tzw. jamy posłupowe, czyli resztki drewnianych słupów wbitych w ziemię, stanowiących elementy nieodkrytej do tej pory konstrukcji powierzchniowej. Podczas badań natrafiono również na fragmenty glinianych naczyń.
Na drugim stanowisku archeologicznym odkryto artefakty związane z kulturą mierzanowicką, rozwijającą się w latach 2300-1800 p.n.e. Cztery z sześciu zarejestrowanych obiektów to jamy posłupowe, będące pozostałościami po drewnianych konstrukcjach, dwie to szeroko pojęte jamy gospodarcze (stare piwnice) związane z działalnością osady oraz obiekt określony jako rów. W trakcie badania jednego z tych obiektów natrafiono na trzy artefakty wykonane z krzemienia i 24 fragmenty ceramiki.
Wobec znalezisk archeologicznych, wykonawca budowy drogi został zmuszony do zawieszenia prac w tym rejonie. W rezultacie termin zakończenia prac budowlanych został przesunięty z 26 lipca bieżącego roku do 5 czerwca 2025.
Według ostatnich raportów, prace drogowe są na etapie ukończenia w około 57 procentach. Prace związane ze wzmacnianiem podłoża pod strukturę drogi i nasypami drogowymi są prawie ukończone. Obecnie wykonawca skoncentrował się na pracach nad nawierzchnią, które są ukończone w 35 procentach.